แมงหว่น! สัตว์มีเปลือกสองฝาที่ไม่ธรรมดา มีความสามารถในการกรองน้ำและกำจัดสารพิษจากสิ่งแวดล้อม

แมงหว่น (Mussels) เป็นสัตว์ที่มีเปลือกหุ้มตัวสองฝา ซึ่งจัดอยู่ในไฟลัม Mollusca และชั้น Bivalvia เช่นเดียวกับหอยฝาแดง, หอยนางรม และหอยเชลล์ แมงหว่นมีรูปร่างคล้ายสามเหลี่ยมหรือวงรีและมักพบในน้ำจืดและน้ำเค็มทั่วโลก

แมงหว่นเป็นสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (invertebrate) ที่อาศัยอยู่ในน้ำ พวกมันยึดเกาะกับพื้นผิวแข็ง เช่น หิน, ก้อนกรวด และโครงสร้างของมนุษย์ โดยใช้เส้นใยที่เรียกว่า “byssus threads” ซึ่งเป็นเส้นใยโปรตีนที่แข็งแรงและเหนียว

วงจรชีวิตของแมงหว่น

แมงหว่นอาศัยอยู่ติดกับพื้นผิวแข็งหรือห้อยลงมาจากวัตถุเหนือน้ำ พวกมันมีอายุเฉลี่ยประมาณ 3-10 ปีขึ้นอยู่กับชนิดและสภาพแวดล้อม

• การ번พันธุ์: แมงหว่นตัวผู้จะปล่อยเซลล์สperm ออกไปในน้ำ ในขณะที่แมงหว่นตัวเมียจะปล่อยไข่ (egg) ลงมา พบกันของ gametes จะเกิดเป็น larvae ซึ่งมีลักษณะคล้ายตัวหนอนและว่ายน้ำได้
• การเจริญเติบโต: Larvae ของแมงหว่นจะว่ายไปตามกระแสน้ำจนกระทั่งค้นพบพื้นผิวที่เหมาะสมในการเกาะติด พวกมันจะใช้ byssus threads เพื่อยึดติดกับพื้นผิว และจะเริ่มเปลี่ยนแปลงรูปร่างกลายเป็นแมงหว่นตัวเต็มวัย
• การกินอาหาร: แมงหว่นเป็นสัตว์ที่กรองเอาตัว

ชนิดของแมงหว่น	สถานที่พบ	ลักษณะ
Blue Mussel (Mytilus edulis)	น้ำเย็นและน้ำเค็ม	เปลือกสีน้ำเงินเข้ม, รูปร่างยาวรี
Green-Lipped Mussel (Perna canaliculus)	นิวซีแลนด์	เปลือกสีเขียวมรกต, ขนาดใหญ่กว่า blue mussel
Zebra Mussel (Dreissena polymorpha)	ทะเลสาบและแม่น้ำในยุโรปและอเมริกาเหนือ	เปลือกมีลายขีดสีขาวและดำ, กระจายตัวรวดเร็ว

บทบาทของแมงหว่นในระบบนิเวศ

แมงหว่นเป็นส่วนสำคัญของระบบนิเวศ เพราะพวกมันทำหน้าที่เป็น “filter feeders” ซึ่งหมายความว่าพวกมันจะกรองน้ำเพื่อนำเอาแพลงก์ตอน, อณุภาคอาหารและสารอินทรีย์อื่น ๆ เข้ามาในร่างกาย และกำจัดสารพิษออกจากสิ่งแวดล้อม

นอกจากนี้ แมงหว่นยังเป็นแหล่งอาหารของสัตว์หลายชนิด เช่น ปลา, นก, กบ และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

การใช้ประโยชน์จากแมงหว่น

แมงหว่นเป็นอาหารทะเลที่ได้รับความนิยมอย่างมากในหลายประเทศ โดยเฉพาะในยุโรปและเอเชียตะวันออก แมงหว่นมีโปรตีนสูง, ไขมันต่ำ และอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุ

นอกจากนี้ แมงหว่นยังใช้ในการบำบัดโรค เช่น การรักษาข้ออักเสบ (arthritis) และการปรับปรุงสุขภาพของกระดูก

แมงหว่นเป็นสัตว์ที่น่าสนใจและมีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ พวกมันเป็นตัวอย่างที่ดีว่าสัตว์ที่มีความเรียบง่ายสามารถมีผลกระทบที่ยิ่งใหญ่ต่อโลกของเราได้.