พยาธิปอด! ผู้คุกเข่าเงียบๆ ที่หลบอยู่ในอวัยวะภายในของเรา

พยาธิปอด ( Paragonimus westermani) เป็นตัวอย่างที่ยอดเยี่ยมของพยาธิที่มีความซับซ้อนและน่าสนใจ พวกมันเป็นสมาชิกหนึ่งในกลุ่ม Trematoda ซึ่งเป็นกลุ่มของสัตว์ปรสิตที่อาศัยอยู่ในร่างกายของสัตว์อื่นเพื่อการดำรงชีวิต พยาธิปอดมักจะพบในอวัยวะภายในของมนุษย์และสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข แมว และกระต่าย

หากคุณกำลังคิดว่าพยาธิปอดน่ากลัว คุณก็คิดถูก! พวกมันมีรูปร่างคล้ายกับไส้เดือนฝอยขนาดเล็กยาวประมาณ 8-12 มิลลิเมตร ร่างกายของมันแบนและมีสีเทาอมแดง มีปากดูดที่ใช้สำหรับยึดเกาะเนื้อเยื่อ

วงจรชีวิตอันน่าเหลือเชื่อของพยาธิปอด

วงจรชีวิตของพยาธิปอดนั้นซับซ้อนและเกี่ยวข้องกับสัตว์หลายชนิด:

• หอยทากเป็นเจ้าบ้าน: หอยทากน้ำจืดบางชนิด เช่น Tarebia granifera และ Oncomelania hupensis เป็นโฮสต์ตัวกลางที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาของพยาธิปอด

• อาหารที่ติดโรค: เมื่อหอยทากกินไข่พยาธิปอด larvae จะพัฒนอยู่ในร่างกายของหอยทากกลายเป็น cercariae

• กระโดดสู่โฮสต์สุดท้าย: Cercariae จะว่ายน้ำออกจากหอยทากและเข้าสู่ผิวหนังหรือช่องทางหายใจของสัตว์ที่กินน้ำในแหล่งที่มีหอยทาก เช่น สุนัข แมว หรือมนุษย์

• การดำเนินไปยังปอด: ในร่างกายโฮสต์สุดท้าย Cercariae จะย้ายไปยังปอดและพัฒนาเป็นพยาธิโตเต็มที่

อาการของโรคพยาธิปอด: อาจไม่ใช่เรื่องใหญ่ (หรืออาจจะ)

ส่วนใหญ่แล้ว โรคพยาธิปอดจะไม่มีอาการในระยะเริ่มต้น หรืออาจแสดงอาการคล้ายหวัดทั่วไป เช่น

• ไข้
• ไอ
• เจ็บหน้าอก

อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่โรคพยาธิปอดมีอาการรุนแรง อาจพบว่า

• มีเลือดออกในเสมหะ
• หอบเหนื่อย

การวินิจฉัยและการรักษา: ไม่ต้องกังวลไป! (มากนัก)

การวินิจฉัยโรคพยาธิปอดมักจะทำได้โดยการตรวจหาไข่พยาธิในเสมหะ การรักษาโรคพยาธิปอดมักใช้ยา驱虫

มาตรการป้องกัน: แยกจากฝูงและอย่าพลาด!

• ดื่มน้ำที่สะอาด: น้ำดื่มควรผ่านการกรอง หรือต้มให้เดือด
• หลีกเลี่ยงการกินอาหารดิบ: อาหารที่ไม่ผ่านความร้อน เช่น หอยแครงสด สัตว์ป่าปิ้งย่าง อาจเป็นพาหะของไข่พยาธิ

ตัวอย่างการจัดตาราง: โครงสร้างประชากรของพยาธิปอดในประเทศไทย

ปี	จำนวนผู้ป่วยที่รายงาน
2015	1,256
2016	1,087
2017	942

ความรู้เพิ่มเติม

• พยาธิปอดเป็นโรคที่พบได้ทั่วโลก โดยเฉพาะในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และแอฟริกา
• การควบคุมโรคพยาธิปอดต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างหลายภาคส่วน เช่น กระทรวงสาธารณสุข องค์กรการแพทย์ และชุมชน
• การศึกษาและวิจัยเกี่ยวกับพยาธิปอดมีความสำคัญอย่างยิ่งเพื่อหาทางรักษาที่ได้ผลดีขึ้น